Wzorce projektowe – co to w ogóle jest? Każdy szanujący się programista – nie tylko aplikacji, ale też testów automatycznych – prędzej czy później zetknie się z tym pojęciem. Czy to na studiach informatycznych, czy w pracy przy większym projekcie, pojawi się hasło „wzorzec projektowy”. Ale co ono właściwie oznacza?
Wielu początkujących (a czasem też bardziej doświadczonych) nie do końca rozumie, po co te wzorce są i czemu tak często się o nich mówi. Tymczasem wzorce projektowe pomagają rozwiązywać typowe problemy w sposób uporządkowany i sprawdzony.
Na początku nauki kod – czy to testów, czy aplikacji – często bywa chaotyczny, trudny do utrzymania, pełen powtórzeń. Wzorce wprowadzają strukturę, porządek i dobre praktyki, dzięki którym:
- kod testów staje się łatwiejszy do czytania i rozwijania,
- łatwiej jest go utrzymać i debugować,
- zespoły lepiej się rozumieją, bo mówią „tym samym językiem”
Wzorce projektowe (design patterns) to typowe rozwiązania problemów często napotykanych podczas projektowania oprogramowania.
Źródło: https://refactoring.guru/pl/design-patterns
Po co nam wzorce projektowe? Pomagają rozwiązywać typowe problemy w sposób sprawdzony i uporządkowany. Dzięki nim wiemy, jak logicznie rozmieścić pliki i foldery w naszej aplikacji, co ułatwia pracę i czyni projekt bardziej czytelnym dla innych osób w zespole.
Jakie są najpopularniejsze wzorce projektowe w automatyzacji testów?
Model Obiektów Strony (Page Object Model, POM) to sposób tworzenia automatycznych testów, który pomaga utrzymać porządek i ułatwia wprowadzanie zmian. Polega na tym, że dla każdej strony internetowej lub jej części tworzy się osobną „klasę” (czyli coś w rodzaju opisu tej strony). W tej klasie zapisuje się, co znajduje się na stronie (np. przyciski, pola tekstowe) i jakie działania można wykonać (np. kliknięcia, wpisywanie tekstu).
Dzięki temu, jeśli coś się zmieni w wyglądzie strony, wystarczy poprawić tylko jedną klasę – nie trzeba zmieniać wszystkich testów. To sprawia, że testy są łatwiejsze do utrzymania i można je łatwiej wykorzystywać ponownie.
Page Factory to sposób tworzenia automatycznych testów, który pomaga w automatyzacji testów stron internetowych. Jest to ulepszona wersja wzorca Page Object Model (POM), która pozwala łatwiej i szybciej „opisać” elementy strony – takie jak przyciski, pola tekstowe, nagłówki itp.
Zamiast ręcznie szukać każdego elementu na stronie, używa się specjalnych oznaczeń – np. @FindBy, które mówią automatycznie:
➡️ „Ten element znajdziesz tutaj!”
Ale co ważne – te elementy są ładowane tylko wtedy, gdy są naprawdę potrzebne.
To nazywa się „lazy loading” – czyli „leniwe ładowanie”. Dzięki temu testy są szybsze i bardziej niezawodne.
📊 Różnice między POM a Page Factory
| Cecha | Page Object Model | Page Factory |
|---|---|---|
| Wyszukiwanie elementów | By.xpath(...) | @FindBy(...) |
| Inicjalizacja elementów | Ręczna | Automatyczna z PageFactory.initElements() |
| Ładowanie elementów | Od razu | Dopiero gdy są używane (lazy) |
| Trudność utrzymania kodu | Większa | Mniejsza |
Dla kogo te wzorce?
Dla każdego, kto pisze testy automatyczne – niezależnie od wybranego frameworka – zarówno dla początkujących, jak i doświadczonych testerów. Użycie wzorca POM oraz Page Factory przyspiesza tworzenie testów, ułatwia ich utrzymanie i debugowanie, a także sprawia, że cały proces jest bardziej profesjonalny i uporządkowany.
✅ Klika definicji – prostym językiem:
| Funkcja | Co to oznacza dla nietechnicznych użytkowników |
|---|---|
@FindBy | Łatwe i szybkie wskazanie elementów na stronie |
lazy loading | Elementy nie są szukane od razu – tylko wtedy, gdy trzeba je użyć (oszczędność czasu i zasobów) |
PageFactory.initElements(...) | Automatyczne „przygotowanie” strony do testów, bez ręcznego ustawiania każdego elementu |
| Czystszy kod | Kod testów jest bardziej uporządkowany i łatwiejszy do zrozumienia, nawet dla osób z podstawową znajomością programowania |
| Łatwiejsza konserwacja | Gdy coś się zmieni na stronie, wystarczy poprawić to tylko w jednym miejscu |
Źródła:
